خلوت

کم خونی ناشی از فقر اسیدفولیک: در اثر بدی تغذیه مخصوصا وقتی که همراه با مصرف مشروبات الکلی باشد و در جریان بعضی بیماری­ها مثل اسپرو^* و یا سوء جذب غذا و ویتامین­ها و همچنین در جریان برخی از کم خونی های همولیتیک مزمن مثل کم خونی داسی شکل (anemia Sickle Cell) اتفاق می افتد. اسید معده معمولاً طبیعی است و عامل داخلی نیز در حد طبیعی وجود دارد. در کم خونی ناشی از فقر اسیدفولیک، میزان فولات سرم خون از 3 نانوگرم در میلی لیتر کمتر است. میزان طبیعی فولات خون 7 نانوگرم در میلی لیتر است. همچنین میزان طبیعی اسید فولیک در گلبول­های قرمز خون بین 165 تا 600 نانوگرم است در حالی که در فقر اسیدفولیک کمتر از 150 نانوگرم می باشد. وجود کم خونی فقر آهن همراه با کم خونی ناشی از فقر اسید فولیک، ممکن است مقدار فولات را به غلط طبیعی نشان دهد.

علل: فقر اسید فولیک. در بیماران مبتلا به صرع که تحت درمان با داروهایی نظیر فنی توئین، پریمیدون یا فنوباربیتال هستند به وجود می آید به این دلیل که این داروها از جذب فولات­ها ممانعت می کنند. همین طور داروهایی مثل متوترکسات، پرتمیامین و تریامترن نیز مانع تبدیل اسیدفولیک به اسیدفولینیک^* می شوند که منجر به کم خونی ناشی از فقر اسیدفولیک می­شوند.

علائم: سرطان! اسید فولیک به محافظت از بدن در برابر سرطان‌های ریه ، رودة بزرگ و گردن رحم کمک می­کند. اسید فولیک برای عملکرد مغز مهم است. این ویتامین، خلق، خواب و اشتها را تنظیم می‌کند. پس بی خلقی، بی خوابی و بی اشتهایی از علائم آن است. کمبود طولانی مدت آن در یک فرد بالغ ؛ متورم و قرمز شدن زبان، اختلالات گوارشی مانند اسهال و اختلالات روحی چون افسردگی است و تأثیر کمبود آن در کودکان نیز کاهش رشد در آنهاست.رنگ‌پریدگی، ضعف، و خستگى و دیگر علائم اصلی کم خونی.

تشخیص: کم خونی ناشی از فقر اسیدفولیک را با وجود گلبولهای سفید چند شکلی و گلبولهای قرمز بزرگ و مقیاس های مغز استخوان می توان تشخیص داد.

پیشگیری: خوردن جگر،عدسی، سبوس برنج،مخمر آبجو، آردسویا،نخود چشم سیاه،لوبیا قرمز،بادام زمینی،اسفناج، برگ شلغم،گندمومارچوبه.

درمان: پزشک احتمالاً در ابتدا قرص اسید فولیک تجویز خواهد نمود و نیز یک رژیم غذائى که به‌طور مناسبى تنظیم شده باشد و نیاز اسید فولیک شما را تأمین نماید، توصیه خواهد کرد. غذاهاى غنى از اسید فولیک عبارتند از: انواع سبزى‌هاى سبز­رنگ، انواع لوبیا و نخود، و جگر سیاه.[1]

            کم خونی میکروسیتیک: به علت کمبود هموگلوبین به وجود می­آید. برای همین حجم گلبول­های قرمز کاهش می­یابد.

علل: دشواری در سنتز هِم^* ،کم خونی کمبود آهن، کم خونی وابسته به بیماری مزمن (بیشتر به شکل یک کم خونی نورموسیتیک پدیدار می‌شود)، دشواری در سنتز گلوبین^*، بیماری هموگلوبینE، بیماری هموگلوبینC، بیماریهای گوناگون دیگر به واسطه هموگلوبین ناپایدار، آسیب‌های سیدروبلاستیک، کم خونی سیدروبلاستیک ارثی.[2]

علائم: کاهش دمای پوست، رنگ­پریدگی پوست، ریزش مو، احساس خستگی یا زود خسته شدن، سردرد، سرگیجه، احساس سبکی سر، افسردگی، اختلالات خواب، احساس تپش قلب یا افزایش ضربان قلب، عدم تحمل سرما.[3]

تشخیص: با دادن آزمایش خون.

پیشگیری: مصرف مواد غذایی که هِم دارند. باید توجه داشت که خون ریزی شدید، سرطان(مانند سرطان خون)، بیماری لوپوس^*، بیماری های کلیوی، بزرگی طحال، مصرف دارو­هایی مانند آنتی بیوتیک­ها، آسپیرین، ایندومتاسین و دارو های ضد سرطان نیز موجب کمبود هموگلوبین می­شود.

درمان: مصرف دارو های مانند جنتامایسین و متیل دوپا.[4]